HoogOverHattem heeft samen met SATL een lijvige zienswijze ingediend tegen het gewijzigde Luchthavenbesluit en bijbehorende Milieueffectrapport. Dit heeft veel media aandacht opgeleverd.
Donderdag om 17.00 waren de ogen in Nieuwspoort gericht op de Samenwerkende Actiegroepen Tegen Lelystad Airport (SATL). In een uitgebreide persconferentie heeft SATL toegelicht dat het luchthavenbesluit voor Lelystad Airport en het bijbehorende Milieueffectrapport (MER) rammelt van de fouten.
Foutenfestival
Er is wederom gewerkt met verkeerde geluidgegevens. Door foutieve aannames en keuzes in de geleuidberekeningen zijn de berekeningen ten onrechte veel te positief. Met de belevingsvlucht is in de praktijk al gezien, nu is de oorzaak in de berekeningen ook boven water.
Er is onvoldoende aandacht voor het risico op vogelaanvaringen. De gebruikte onderzoeksmethodes zijn niet geschikt, terwijl betere informatie bij het Ministerie ‘gewoon’ voor handen is.
De maatschappelijke kosten baten analyse mist belangrijke informatie over de verblijfsrecreatie in Noord- en Oost-Nederland en geeft daardoor een veel te positief beeld.
Al met al schetst het Ministerie in het Luchthavenbesluit en het MER een te positief beeld van Lelystad Airport. Dit moet hersteld worden. Op dit moment kan er wat betreft HoogOverHattem en de andere actiegroepen absoluut geen sprake zijn van het openen van Lelystad Airport.
Veel media-aandacht
Het openbaar maken van onze zienswijze heeft voor veel aandacht gezorgd:
Tot slot is er een uitgebreid item aan Lelystad Airport gewijd in EenVandaag. Het artikel daarvan is te lezen via https://eenvandaag.avrotros.nl/item/luchthavenbesluit-bomvol-fouten/. Hieronder staat het interview met Mijndert Ververs, voorzitter van SATL, lid van HoogOverHattem en Leon Adegeest van HoogOverIJssel.
Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft afgelopen dinsdag in het geheim de lokale politiek geïnformeerd over een verandering van de vliegroute boven Wezep en Hattem. De nieuwe route loopt over knooppunt Hattemerbroek en Molecaten. Voor HoogOverHattem is deze optie onaanvaardbaar. In dit bericht zetten we alles op een rij.
Huidige laagvliegroutes
De vliegroutes van Lelystad Airport zijn al jaren bron van onrust in Oost-Nederland. De aankomst- en vertrekroutes van Lelystad Airport moeten tussen militair luchtruim en het luchtruim van Schiphol gefrommeld worden. Op zich al idioot, omdat Lelystad Airport gebouwd wordt op Schiphol te ontlasten. In het afgelopen jaar zijn de routes geoptimaliseerd. Volgens Ministerie en Luchtverkeersleiding bleken bij Wezep en Hattem verbeteringen niet mogelijk.
Huidige routes
Deze huidige routes zijn opgenomen in het Gewijzigde Luchthavenbesluit. Tegen dit gewijzigde besluit kun je tot en met 21 februari 2019 een zienswijze indienen. Dit kan via https://www.zienswijzelelystadairport.nl/ van de Samenwerkende Actiegroepen Tegen Lelystad Airport (SATL), waar HoogOverHattem onderdeel van is.
De klucht van de nieuwe routes
Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat denkt de regio een gunst te verlenen door nieuwe routes te presenteren. Mooi, zou je zeggen. De Stentor vond dat ook. Zie de kop hiernaast. Artikel staat hier.
Helaas is de “gunst” te mooi om waar te zijn. Zoals zo vaak. De gunst van het Ministerie is onaanvaardbaar. onaanvaardbaar qua proces en zeker onaanvaardbaar qua voorstel. Onaanvaardbaar voor Hattem. We leggen het hieronder uit.
De nieuwe routes
Ronkend vertellen Ministerie en Luchtverkeersleiding Nederland dat zij verbeterde routes bij Wezep hebben ontworpen. Woonwijken worden ontzien en hinder wordt minder. In het kaartje hieronder zijn de nieuwe routes zichtbaar.
NIeuwe routes (Legenda: Blauwe en roze lijn zijn oude routes, blauwe stippellijn is de nieuwe route)
De nieuwe route ligt over knooppunt Hattemerbroek, Vuursteenberg, Molecaten en landgoed Petrea. De nieuwe route ligt 1500 – 2000 meter dichter bij Hattem te liggen. Noem dat maar een verlossing.
Nieuwe route is onaanvaardbaar in proces
HoogOverHattem vindt de actie van het Ministerie onaanvaardbaar in het proces. Daarvoor zijn er twee redenen:
Er loopt op dit moment een zienswijzenprocedure voor het gewijzigde luchthavenbesluit. Hierin zijn de huidige laagvliegroutes opgenomen. Tijdens deze procedure geeft het Ministerie nieuwe informatie. Dit is verwarrend en respectloos naar de zienswijzen die op dit moment ingediend worden.
De nieuwe routes zijn in nevelen gehuld. De lokale politiek van Hattem, Oldebroek, Heerde, Elburg en Kampen wordt onder strikte geheimhouding naar Coelenhage in Wezep gelokt. Een poging om Raden en Colleges voor het Ministriële karretje te spannen?
Wij vinden deze manier van handelen onaanvaardbaar. Geheimzinnigheid is niet democratisch en slecht voor het vertrouwen, waar de Minister zo graag aan wil werken.
Nieuwe route is onaanvaardbaar in ontwerp
Voor HoogOverHattem en SATL is er maar één richting, waarin de routes van Lelystad Airport kunnen worden geoptimaliseerd: OMHOOG.Deze nieuwe routes gaan NIET omhoog. Ze verplaatsen het probleem van Wezep naar Hattem. En dat probleem is groot: Vliegtuigen volgen geen dunne stippellijn over een kaart. Het is gebruikelijk dat vliegtuigen kunnen vliegen in een gebied van 1 zeemijl (1852 meter) aan beide kanten van de lijn. Op de kaart ziet dat er zo uit:
De hinder strekt zich uit over bijna heel Hattem. Hieronder kun je zien dat vliegtuigen het ook niet zo nauw nemen met de vaste route. 260 van de 800 vluchten op Rotterdam Airport vliegen buiten het vliegpad.
Daarnaast is de hinder voor geluid en fijnstof natuurlijk niet alleen recht onder het vliegtuig. We herinneren ons de Belevingsvlucht, waarbij de Boeing 737 de oude routes volgde. Iedereen in Hattem krijgt ernstige overlast. Zeker met verschoven nieuwe routes.
Actie is nodig
HoogOverHattem vecht samen met de andere actiegroepen tegen de laagvliegroutes van Lelystad Airport. Al vorig jaar hebben alle actiegroepen samen gezegd dat we de routes niet naar onze buren willen schuiven. Er is daarom maar één mogelijkheid en dat is hoger. De oplossing voor ons is eenvoudig.
Eerst het luchtruim herindelen, dan kan Lelystad Airport open.
Geen laagvliegroutes.
Niet in Wezep, Niet in Hattem, Nergens
Tot slot: dank aan de lokale politiek
Op het moment dat bekend werd dat er een geheime vergadering zou zijn, heeft HoogOverHattem uitgebreid met Raad en College van Burgemeester en Wethouders kunnen spreken. Dat heeft geholpen, want in De Stentor van vrijdag 15 februari is de boodschap van de Hattemse Gemeenteraad duidelijk:
Eind 2018 heeft de Minister bekendgemaakt dat het Luchthavenbesluit uit 2015 gewijzigd wordt. Mede om de fouten die door omwonenden zijn geconstateerd te wijzigen. U kunt tot en met 21 februari 2019 uw zienswijze indienen.
Het is belangrijk dat u zich ook laat horen en aan het Ministerie aangeeft, wat u van het gewijzigde luchthavenbesluit vindt. Als u geen zienswijze indient, verliest u uw positie om in later stadium als belanghebbende juridisch in het gelijk gesteld te worden. Actie is daarom nodig.
Wij kunnen het ons voorstellen dat een zienswijze indienen lastig is. Het onderwerp is moeilijk, het proces complex. Daarom hebben wij met SATL het voor u eenvoudiger gemaakt. Via de website https://www.zienswijzelelystadairport.nl/ wordt u verder geholpen in het opstellen en verzenden van uw zienswijze.
HoogOverHattem heeft net als de andere actiegroepen tegen Lelystad Airport (SATL) de Minister opgeroepen om de inspraakperiode en behandeling in het parlement niet tegelijk te houden.
Op vrijdag 11 januari 2019 komen het gewijzigde luchthavenbesluit Lelystad Airport en het geactualiseerde MER ter inzage te liggen. Er zijn dan 6 weken de tijd om als betrokkene te reageren. Iedereen kan dan zijn of haar reactie op deze formele documenten te geven in een inspraakreactie of zienswijze. HoogOverHattem zal dat ook zeker doen!
Tegelijkertijd worden de documenten ook aan de Eerste en Tweede Kamer voorgelegd. Dit is een zogenaamde voorhangprocedure. Wij vinden dit niet goed. Het parlement kan op deze manier geen kennis nemen van de zienswijzen die zijn ingebracht. Het parlement is daarom onvoldoende geïnformeerd. Door de bocht af te snijden wordt de procedure afgeraffeld.
Herstel van vertrouwen?
De Minister spreekt sinds haar aantreden over herstel van vertrouwen. Zelf geeft zij aan dat de communicatie één van de grootste fouten in dit dossier is. ‘Mensen zijn niet goed bij betrokken geweest en voelen zich niet gehoord.’ In de Tweede Kamer heeft de Minister expliciet gezegd geen verkorte procedures te zullen volgen. Dat lijkt nu toch te gebeuren.
Afgelopen week hebben wij daarom samen met de andere actiegroepen van SATL een brief gezonden aan de Minister. Hierin roepen we op om de inspraakprocedure en de behandeling in de Eerste en Tweede Kamer te scheiden.
Op zaterdag 4 januari is door NRC een opiniestuk geplaatst over Lelystad Airport. Dit stuk is geschreven door Mijndert Ververs van HoogOverHattem, tevens voorzitter van SATL samen met Leon Adegeest en Jan Rooijakkers van HoogOverijssel en Paul Werkman van HoogOverWezep. Het stuk is hieronder eveneens geplaatst. Link naar NRC / PDF versie:
Lelystad Airport zet miljoenen Nederlanders in de herrie
Duurzaam vliegen
Lelystad Airport is een ramp in wording, schrijven Mijndert Ververs en anderen.
Mijndert Ververs, Hattem, voorzitter van de Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen en lid van actiegroep HoogoverHattem Leon Adegeest, Dalfsen, onderzoeker van actiegroep HoogOverijssel Jan Rooijakkers, Dalfsen, voorzitter van Stichting HoogOverijssel Paul Werkman, Wezep, onderzoeker van actiegroep HoogoverWezep
Den Haag heeft altijd beweerd dat Lelystad Airport nodig is om Schiphol te ontlasten. Dat klopt niet. Schiphol zal de vakantievluchten die het Rijk naar Lelystad wil verplaatsen, direct vervangen door andere, intercontinentale vluchten. Bovendien wil Schiphol gewoon doorgroeien. De omgeving van Schiphol wordt dus niets wijzer van Lelystad Airport.
Daar komt bij dat de uitbreiding van Lelystad Airport uitsluitend bedoeld was voor het overnemen van bestaande vakantievluchten van Schiphol. Maar Europa heeft daar nu juridische bezwaren tegen. Om aan die bezwaren tegemoet te komen, maakte de minister op 14 december ten einde raad bekend dat ze Lelystad Airport toch wil gaan gebruiken voor zogeheten ‘autonome groei’, oftewel voor nieuwe vliegmaatschappijen en voor vluchten die nu nog niet plaatsvinden vanaf Schiphol. Dit is niet alleen flagrant in strijd met alle afspraken die gemaakt zijn met de Tweede Kamer, maar het holt ook de betekenis van Lelystad Airport als overloopluchthaven voor Schiphol uit.
De argumenten tegen een opening van Lelystad Airport zijn inmiddels talrijk. Lelystad Airport is een aantoonbare verslechtering voor ons klimaat, onze natuur, onze veiligheid en gezondheid, en bezorgt de Noord- en Oost-Nederlandse economie grote schade. In de toeristische sectoren die onder de laagvliegroutes liggen, wordt gevreesd voor het verlies van vele duizenden arbeidsplaatsen.
Kern van de zaak is dat Lelystad Airport luchtvaart-technisch op een doodongelukkige locatie gesitueerd is. Het vliegveld ligt precies onder de aanvliegroutes naar Schiphol. Op deze route zetten dagelijks duizenden laagvliegende toestellen vanuit Scandinavië, Azië, Oost-Europa en Afrika hun landing in. Strijk eens neer op een zomers terras in Lelystad of Almere, en verbaas u over de niet aflatende stroom vliegtuigen die u laag om de oren vliegen. De vakantievliegtuigen van en naar Lelystad Airport zijn straks genoodzaakt om nóg lager te vliegen, zodat ze onder het Schiphol-verkeer blijven. Uit onderzoek van de samenwerkende actiegroepen tegen laagvliegen (SATL) blijkt dat meer dan 60 gemeenten en ongeveer de helft van de liefst 60 Europees beschermde en kwetsbare Natura2000-gebieden in Noord- en Oost-Nederland hun stilte en schone lucht wordt afgenomen. Natuurgebieden als de Weerribben, de Holterberg en de Veluwe verliezen daardoor hun rust, aantrekkingskracht en nationale relevantie.
In Oost- en Noord-Nederland zien straks ongeveer een miljoen Nederlanders zich geconfronteerd met piekbelastingen vlieglawaai die kunnen oplopen tot meer dan 65 dB. Let wel: het standaard geluidniveau in de landelijke en natuurrijke delen van Oost-Nederland schommelt op windstille dagen rond de 35 dB. Een toename van 3 dB leidt telkens tot een verdubbeling van de geluidsintensiteit. Een toename van 30 dB betekent daarmee een ontzaglijke herrie, die niet thuishoort in de regio’s die behoren tot Nederlands laatste, belangrijke bos- en natuurgebieden.
Lelystad Airport veroorzaakt door zijn ongunstige ligging en laagvliegroutes naar schatting tien keer meer geluidgehinderden dan nodig. Hiermee is Lelystad Airport een leefmilieuramp in wording. Minister Van Nieuwenhuizen beseft niet hoeveel burgers ze intens verdrietig maakt met dit vooruitzicht. Ze beseft evenmin hoeveel schade ze berokkent aan het vertrouwen in het politiek-bestuurlijke systeem, uitgerekend in de regio’s waar de gehechtheid aan dit systeem traditioneel groot is.
HoogOverHattem en de andere samenwerkende actiegroepen tegen Lelystad Airport (SATL) zijn verbijsterd door de nieuwe draai van Minister van Nieuwenhuizen door het openstellen van Lelystad Airport voor nieuwe vliegtuigmaatschappijen. Dit staat haaks op eerdere doel van Lelystad Airport en weer wordt het broze vertrouwen beschaamd.
Afgelopen vrijdag 14 december 2018 werden wij als donderslag bij heldere hemel verrast door het nieuwste konijn uit de hoge hoed van Minister van Nieuwenhuizen: Lelystad Airport wordt toch opengesteld voor nieuwe vluchten in plaats van voor alleen verplaatste vluchten van Schiphol. Dit druist in tegen alle afspraken en voornemens die tot nu over Lelystad Airport zijn gemaakt.
De reden van deze draai is het afschieten van de Verkeersverdelingsregel (VVR) voor Schiphol en Lelystad Airport door de Europese Commissie. Europa staat een vliegveld zonder vrije marktwerking niet toe.
Verkeerverdelingsregel (VVR) Het plan om Lelystad Airport te bouwen is ontstaan, omdat Schiphol tegen en over haar grenzen groeit (500.000 vluchten/jaar). Mede, omdat Schiphol volgestopt is met pretvluchten naar vakantiebestemmingen aan bijvoorbeeld de Middellandse Zee.
Oplossing is het opwaarderen van vliegveld Lelystad en daar de vakantievluchten van Schiphol afhandelen. Schiphol kan zich dan focussen op overstappers naar lange afstands vluchten.
Zo’n verschuiving moet je wel goed regelen. Vliegtuigmaatschappijen gaan namelijk niet uit zich zelf van A-locatie Schiphol naar een gure landingsbaan in de Flevopolder. En tegelijkertijd moet het vrijgekomen plekje op Schiphol wel met het juiste transit vliegtuig opgevuld worden.
Hiervoor is de verkeerverdelingsregel (VVR) bedacht. Regelgeving die maatschappijen naar Lelystad Airport dwingt. Een VVR moet goedgekeurd worden door de Europese Commissie om te toetsen dat de vrije interne markt in Europa niet in het geding komt.
Vliegtuigmaatschappijen dwingen naar een ander vliegveld is echter geen vrije markt. Terecht heeft de Europese Commissie daar dus een stokje voor gestoken.
Een kat in het nauw…
Zonder toestemming van de Europese Commissie geen vliegveld, maar hoofdpijn voor de Minister. En een kat in het nauw maakt dan rare sprongen. Deze sprong maakt Minister van Nieuwenhuizen:
Lelystad Airport openstellen voor nieuw luchtvaartverkeer
Zelf schrijft zij in een brief aan de Tweede Kamer:
Zoals ik u per brief van 4 december heb aangegeven, heeft de Europese Commissie mij […] laten weten bezwaren te hebben tegen de VVR […]. Ik ben in overleg met de Europese Commissie om te komen tot een aangepaste VVR die enerzijds recht doet aan het doel dat Lelystad Airport gaat functioneren als overloopluchthaven van Schiphol en anderzijds tegemoet komt aan de bezwaren van de Europese Commissie. […] Er wordt aldus gezocht naar een balans tussen enerzijds de markttoegang van nieuwe gegadigden en anderzijds het oorspronkelijke doel van de VVR om Lelystad Airport te laten functioneren als overloopluchthaven van Schiphol.
Samenwerkende actiegroepen zijn verbijsterd
De groepen, verenigd in SATL, zijn verbijsterd door het bericht van de Minister om Lelystad Airport ook voor nieuwe gegadigden open te gaan stellen. Die verbijstering is tweeledig:
1- Loslaten van oorspronkelijke doel Lelystad Airport
De samenwerkende actiegroepen, waaronder HoogOverHattem zijn enorm op hun hoede voor de dubbele agenda’s in Den Haag. Dat gaat onder andere over laagvliegroutes, aantal vluchten, wel of geen nachtvluchten, vliegtuigtypes, lawaai. Keer op keer tonen wij aan dat de randen van toezeggingen worden opgezocht en gepasseerd. Dat er al dan niet per ongeluk trucs worden uitgehaald in geluidberekeningen. Dat toezeggingen op het ene moment toch weer anders uitgelegd worden op een ander moment. Keer op keer wordt het vertrouwen van ons in de Rijksoverheid op de proef gesteld en vervolgens beschaamd. Keer op keer krijgen we zalvende woorden dat we het verkeerd begrijpen, dat het goed komt. Maar het komt niet goed…
Het nieuws van afgelopen week is weer een nieuwe deuk in het vertrouwen.
2- Onfatsoen in overleg
De tweede reden van onze verbijstering is het onfatsoen, waarop met de Samenwerkende Actiegroepen wordt omgegaan. SATL is vol in gesprek met het Ministerie en haar adviseurs over de uitkomsten van de Belevingsvlucht, de onverklarebare verschillen tussen metingen en berekeningen en de flinterdunne onderbouwing die daar door het Ministerie voor wordt gegeven. Ook een hoofdpijnhoofdstuk voor het Ministerie. Zie dit nieuwsbericht
Afgelopen vrijdag wordt overleg hierover met halve argumenten afgezegd, om vervolgens binnen het uur de draai naar nieuwe gegadigden te publiceren.
Leon Adegeest verwoordt het het beste in de volgende serie tweets :
SATL trekt op basis van deze analyses de volgende conclusies:
De geluidmetingen van de belevingsvlucht blijken significant hoger te zijn dan de modelberekeningen die in de MER voor ‘Lelystad’ zijn gebruikt;
De gebruikte methode van meten tijdens de belevingsvlucht wijkt niet wezenlijk af van de wijze, waarop vliegtuigfabrikanten de geluidtabellen voor de modelberekeningen zelf bepalen en aanleveren aan ICAO;
De kans dat op alle meetpunten een dergelijke significante afwijking gemeten wordt, is statistisch gezien vrijwel onmogelijk;
De kans dat de verwachtingswaarde tussen 57.0 dB(A) en 59.2 dB(A) is 98.7%. Daarmee zijn de meetwaarden minimaal 2.6 dB(A) hoger dan de berekend waarden;
Inclusief correcties voor o.a. motortype en startgewicht bedraagt de afwijking 3 tot 6 dB(A). De hogere piekwaarde van 3 tot 6 dB(A) komt overeen met de gelijktijdige passage van 2 tot 4 identieke vliegtuigen volgens de modelberekeningen;
De systematische afwijkingen tussen metingen en berekeningen vallen niet binnen de marges van +/- 2 dB(A), die daarvoor gelden volgens de Europese richtlijnen voor kartering van omgevingslawaai 2015/9961;
Aangetoond is dat er wel degelijk een directe relatie is tussen LAmax en Lden . Uit deze relatie volgt, dat de Lden 3 tot 5 dB(A) hoger komt te liggen. De MER is daarom op onjuiste Lden-waarden gebaseerd en geeft daarmee geen realistisch beeld van de mogelijke geluidseffecten;
De significant hogere waarden, die uit de geluidmetingen blijken, zijn in lijn met de gebruikelijke afwijkingen tussen metingen en modelberekeningen Bekend is dat de modelberekeningen met het NRM systematisch lagere geluidwaarden opleveren dan de metingen;
Verontrustend is, dat het nieuwe rekenmodel DOC.29 gemiddeld een nog grotere afwijking oplevert dan het ‘oude’ model NRM. Dit blijkt uit de trendvalidatie van DOC.292.
Integrale herziening van luchtruim eerst voltooien, dan pas besluit over opening van luchthaven Lelystad.
In een recent overleg van de Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen (SATL) en topambtenaren van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is door hen verklaard dat bij de luchtruimherziening met een schone lei wordt begonnen. De routeset B+ en de aansluitroutes die eerder zijn ontwikkeld voor Lelystad Airport, zullen geen uitgangspunt zijn en worden losgelaten. SATL vraagt nu aan de MinisterI en W deze belangrijke, ambtelijke toezeggingen te bevestigen. De leden van de Tweede Kamer zijn hierover benaderd (zie deze notitie).
Het is onbegrijpelijk dat de toezegging om B+ los te laten niet meteen wordt gekoppeld aan een opschorting van de besluitvorming over de openingvan Lelyststad Airport. Loslaten van B+ leidt immers onherroepelijk tot nieuwe routes, nieuwe vliegprofielen, een nieuwe MER, een nieuwe maatschappelijke kosten/baten analyse, nieuwe veiligheids– en uitstootanalyses en een nieuw luchthavenbesluit. Doorgaan op de verkeerde weg en geen consequenties trekken uit de politieke en bestuurlijke fouten die haar voorgangers hebben gemaakt, ondermijnt het vertrouwen in het beleid van de minister.
Klimaat en ongebreidelde groei van de luchtvaart verlangen een fundamentele, ambitieuze herijking van het mobiliteitsbeleid. Er wordt uitgezien naar de Luchtvaartnota 2020-2050 die volgens I en W het karakter krijgt van een meer omvattende mobiliteitsnota. Een groeistop voor de luchtvaart lijkt in dit verband niet meer dan logisch.
Op 30 oktober organiseerde de stichting HoogoverHattem in MFC de Marke een avond over laagvliegroutes over Hattem e.o. ten gevolge van de opening van Lelystad Airport. Dat leidde tot veel verontrusting en boosheid over het optreden van de overheid.
Het doel van Hoog over Hattem was om de inwoners van Hattem een beeld te geven van wat ons, letterlijk, boven het hoofd hangt, hoe het zover heeft kunnen komen en wat we er nog aan kunnen doen. Daarvoor was een ervaringsdeskundige uitgenodigd die uit eigen ervaring kon vertellen wat het betekent als je niet meer een normaal gesprek met je buurman kunt voeren vanwege het lawaai van overkomende vliegtuigen.
Daarna gaf Wieger van der Veen een geluidsdemonstratie door opnames van de
belevingsvlucht op het het juiste geluidsniveau af te spelen.
Vervolgens werd gezamenlijk de documentaire “Lelystad Airport in nevelen gehuld” bekeken. Deze film geeft een helder beeld van de dreigende problemen bij laagvliegen. Naast de enorme geluidsoverlast dag en nacht, aantasting van de gezondheid o.a. door slaaptekort en (ultra)fijnstof zijn de vliegroutes bovendien onveilig: op de lage hoogte van 1800 meter vliegen veel grote vogels vliegen èn er zijn geen uitwijkmogelijkheden. Het is vragen om ongelukken. Ook vertellen
deskundigen in de documentaire dat de huidige indeling van het Nederlandse luchtruim dateert uit de jaren ’50. De huidige indeling is dus niet geschikt voor het intensieve vliegverkeer, daarom is het
onbegrijpelijk dat de overheid een luchtruimherziening voor zich uit blijft schuiven.
Politiek
Na de documentaire gingen de inwoners in verschillende themahoeken met elkaar en lokale politici in gesprek over hun zorgen en wat men er nog aan kan doen. Er waren raadsleden van Christenunie,
CDA, VVD en D66. De PvdA had zich afgemeld. De raadsleden vertelden aan het einde wat zij uit hun discussie hadden “opgehaald”. Tevens maakten zij duidelijk dat zij via de lijnen van hun partij veel
druk uitoefenen op de provinciale en landelijke politiek met als doel eerst het luchtruim herindelen en pas daarna Lelystad Airport openen.
Daarna was het woord aan wethouder Auke Schipper die vertelde dat er mogelijkheden zijn om in plaats van op 1800 meter 300 à 500 meter hoger te vliegen.
De aanwezige geluidsexpert merkte daarover op dat dit voor de geluidsbeleving nauwelijks verschil maakt, het geluid klinkt dan vrijwel even hard. Daarna ontwikkelde zich een stevige discussie met de wethouder over diverse onderwerpen.
Al met al een enerverende avond en een groeiende verontrusting en actiebereidheid onder de inwoners van Hattem.
Op zaterdagochtend 20 oktober 2018 zijn Bertil Schuil en Marco Middendorp in de uitzending bij RTV Hattem geweest. In het programma Hattem Actueel hebben zij gesproken over de situatie bij Lelystad Airport. Ruim 20 minuten zijn Bertil en Marco geïnterviewd over de vliegroutes, geluidhinder en ultra fijnstof.
Tot slot hebben zij de Hattemers uitgenodigd voor de informatiebijeenkomst van 30 oktober 2018
Het hele programma Hattem Actueel is te beluisteren via RTV Hattem
